مهمان نوازی، یکی از فرهنگ های غنی ایرانیان است که از دیرباز در تار و پود زندگی مردم این سرزمین ریشه دوانده و به عنوان خصیصه ای نیکو و پسندیده، مورد تأکید بزرگان و ادبای ایرانی بوده است. در فرهنگ ما ایرانیان، “مهمان” حبیب خدا و رسول اوست و تکریم و احترام به او از واجبات است.
حتی درباره این رسم دیرینه، بسیاری از بزرگان ما در اشعار خود مانند صائب تبریزی که میگوید “رزق ما با پای مهمان میرسد از خوان غیب، میزبان ماست هر کس میشود مهمان ما”؛ یا داریوش مهرجویی که در فیلم “مهمان مامان” –فیلمی فوق العاده که پذیرایی یک خانواده کم بضاعت از مهمانان خود را نشان میداد- سعی بر این داشتند که فرهنگ غنی مهمان نوازی ایرانیان را به تصویر بکشند.
این رسم دیرینه، جلوه های زیبایی در رفتار و کردار ایرانیان دارد. از سفره های رنگین و پر از نعمت و خوراکی های لذیذ گرفته تا تعارف های پی در پی و اصرار برای صرف غذا و نوشیدنی، همه و همه نشان دهنده عمق مهمان نوازی و عزت و احترام ایرانیان به مهمان است.
مهمان نوازی ایرانی سنتی دیرینه در گذر زمان
مهمان نوازی، ریشه ای عمیق در تاریخ و فرهنگ ایران دارد و از دیرباز در تار و پود زندگی مردم این سرزمین تنیده شده است. این موضوع در معماری سنتی ایران، کاروانسراها، اشعار و ضرب المثل ها نیز به وضوح مشخص شده و در قالب جشن ها و برنامه های مذهبی و غیرمذهبی به بهترین نحو اجرا میشود. تقویم ایران باستان، مملو از جشن ها و مناسبت های شاد است که فرصتی برای میزبانی و مهمان نوازی را فراهم میکند. نوروز باستانی و شب یلدا و … نمونه هایی از این جشن های دیرینه هستند که در آنها، دید و بازدید و مهمانی جایگاه ویژه ای دارد.
بیشتر بخوانید: چطور فرنی مجلسی درست کنیم؟
سیاحان و نویسندگان در سفرنامه های خود نیز به آداب مهمان نوازی ایرانیان اشاره کرده اند و این امر، گواهی بر اصالت و قدمت این سنت دیرینه میباشد. ابن حوقل، جغرافی دان عرب، در وصف مهمان نوازی ایرانیان می گویند:
“پادشاهان و بزرگان فارس با مهمانان خود با نهایت احترام و گشاده رویی رفتار میکنند و در پذیرایی از آنان تلاشی وافر میکنند.”
این سنت زیبا، همچنان در قلب مردم ایران زنده است و به عنوان یکی از مهمترین ویژگی های فرهنگی این سرزمین، شناخته میشود. مهمان نوازی ایرانی، آیینه ای تمام نما از اصالت، فرهنگ و غرور این ملت است و هر ساله، گردشگران بی شماری را از سراسر جهان به سوی خود جذب می کند.
بیشتر بخوانید: فرهنگ غذایی در کشور کانادا چگونه است؟
خانه ما خانه شماست!
در فرهنگ ایرانی، مهمان جایگاهی ویژه دارد. این امر در ضرب المثل معروف “مهمان حبیب خداست!” به زیبایی نشان داده شده است. فرقی نمیکند که چه کسی مهمان ماست، چه از اقوام باشند و چه از دیار غربت، با این حال سعی بر این است که با رویی گشاده و آغوشی گرم، پذیرای مهمانان خود باشیم.
مهمان نوازی ایرانی در شام های ایرانی به اوج خود میرسد. در این مجالس و مهمانی ها، سفره ای رنگین از خوراکی های خوشمزه و لذیذ پهن میشود و میزبانان با نهایت ادب و احترام، از مهمانان خود پذیرایی می کنند. تمایل به آسایش و رفاه مهمان به حدی مهم است که حتی امکان دارد در موقع خواب، میزبان برای آنکه مهمان در طول شب خواب راحتی داشته باشد، تخت خود را برای استراحت در اختیار او قرار دهد!
” حضور در مهمانی های ایرانی فرصتی عالی برای غرق شدن در فرهنگ غنی و اصیل این سرزمین، چشیدن طعم های جدید و لذت بردن از گرمای صمیمیت و مهمان نوازی ایرانیان است. “
همچنین مهمان نوازی ایرانیان در مناطق روستایی و عشایری جلوه ای دیگر به خود می گیرد. در این مناطق، دعوت به صرف چای عصرانه امری رایج است. روستاییان و عشایر با گشاده رویی تمام، از مهمانان خود با لبنیات، نان تازه یا سایر محصولات خود پذیرایی میکنند. گرمای صمیمیت و مهربانی در کنار طعم نان و لبنیات محلی، خاطره ای خوش و به یاد ماندنی را برای مهمانان به ارمغان خواهد آورد.
سفره ای گرم، قلبی مهربان و احترام به مهمان، از جمله ویژگی های بارز این سنت حسنه است که در گذر زمان حفظ شده و به عنوان یکی از جاذبه های فرهگی ایران، مورد تحسین و ستایش بسیاری از مردم در سراسر جهان قرار گرفته است.
همچنین بخوانید: عجیبترین رستورانهای جهان
آداب و رسوم ایرانی ها در مهمانی های خود
مهمانی ها بخشی جدایی ناپذیر از فرهنگ ایرانی است که هم در مناسبت های خاص و هم در تعطیلات آخر هفته برگزار میشود. اگر دعوت نامه به یک مهمانی را دریافت کردید حتما میتوانید از مهمان نوازی گرم، تعاملات خانوادگی پر جنب و جوش و غذاهای خانگی لذیذ تجربه ای بی نظیر داشته باشید. در این مهمانی ها شما فرصت پیدا خواهید کرد تا با فرهنگ مهمان نوازی ایرانی آشنا شوید و از طعم و عطر غذاهای لذیذ ایرانی که در جهان زبان زد است، نهایت لذت را ببرید.
اما موضوع به اینجا ختم نمیشود! تعارف، یکی از جنبه های ضروری در آداب معاشرت ایرانی ها است. بنابراین امکان دارد میزبان شما بارها و بارها برای صرف غذا یا سایر خوراکی ها به شما تعارف کند تا آن را امتحان کنید و بشقاب خود را پر نگه دارید. این پافشاری از روی احترام و اهمیت دادن به مهمان خود است که بتواند احساس راحتی داشته باشند و بدون رودربایستی عمل کنند.
بیشتر بخوانید: فرانسویها چه ساعتی شام میخورند؟